Αν και αριθμητικά αποτελεί ένα από τα μικρότερα σχολεία μέσης εκπαίδευσης στην Περιφερειακή Ενότητα Χίου με μόλις 22 μαθητές, κατά το σχολικό έτος 2019-2020, αρχιτεκτονικά είναι το εντυπωσιακότερο, καθώς το διδακτήριο στο οποίο στεγάζεται το Γυμνάσιο Βολισσού με Λυκειακές τάξεις «Μιχάλης Παπαμαύρος», προκαλεί το θαυμασμό όλων των επισκεπτών.
Το οικοδόμημα που στεγάζει την εκπαιδευτική κοινότητα του τόπου δεσπόζει με την παρουσία του στην περιοχή εδώ και 85 χρόνια.
Μετά την απελευθέρωση του 1912 και την ίδρυση αρχικά του «Ελληνικού Σχολείου» Βολισσού, άρχισε να γίνεται πιεστική η ανάγκη για την ανέγερση ενός σχολικού κτηρίου, αντάξιου των προσδοκιών των κατοίκων.
Ύστερα από αρκετά χρόνια ατέρμονων συζητήσεων και μάταιης αναμονής για ανάληψη πρωτοβουλίας από την πλευρά του κράτους ή από εύπορους Χιώτες οι τοπικοί παράγοντες αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.
Τα πρώτα βήματα έκανε ο γιατρός Γεώργιος Κοκράνης, ο οποίος μετά τη μετεγκατάστασή του στην Αθήνα, παρέδωσε τη σκυτάλη σε μια 10μελή Επιτροπή Ανέγερσης που εκλέχτηκε από τους κατοίκους, και η οποία είχε Πρόεδρο το γιατρό Σωτήριο Ι. Νικολούδη.
Η Επιτροπή επιλέγει την κατάλληλη τοποθεσία και το Νοέμβριο του 1923 αγοράζει με δαπάνες του Ιωάννη Σωτ. Ζαρταλούδη την πλαγιά στην οποία είναι κτισμένο το σχολείο.
Η εκτέλεση του έργου της ανέγερσης έγινε με αυτεπιστασία της Επιτροπής, χωρίς να χρησιμοποιηθεί εργολάβος και σύμφωνα με το σχέδιο που συνέταξαν οι υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και υπέγραψε ο αρχιτέκτονας Γεωργ. Πάντζαρης. Η επίβλεψη ανατέθηκε στον αρχιτεχνίτη και εμπειροτέχνη Δημοσθένη Χατζόγλου ή Ντούλο.
Στις 28 Σεπτεμβρίου 1924 τέθηκε ο θεμέλιος λίθος. Για την ανέγερση του σχολείου εκτός από την κρατική χρηματοδότηση πρόσφεραν σημαντικά χρηματικά ποσά η Λονδίνειος Χιακή Επιτροπή, οι εκκλησίες της Βολισσού, η Κοινότητα Βολισσού, κάποιες γειτονικές Κοινότητες, ο γερουσιαστής και βουλευτής Γεώργιος Χ΄΄ Φρ. Ανδρεάδης, ο βουλευτής και Δήμαρχος Χίου Λεωνής Καλβοκορέσης, και πολλοί ακόμη δωρητές και ευεργέτες. Περισσότερα στοιχεία για την ανέγερση του σχολείου μπορεί να βρει κανείς στο βιβλίο του Γυμνασίου Βολισσού «Το χρονικό της ανέγερσης του διδακτηρίου Βολισσού» που εξέδωσε το 1997 η περιβαλλοντική του ομάδα με υπεύθυνους καθηγητές τους κ.κ. Αλ. Ξυνταριανό και Πολυδ. Στείρο.
Στις 6 Ιανουαρίου 1928 και ενώ είχε αποπερατωθεί ο πρώτος όροφος έγινε ο αγιασμός των εγκαινίων με ομιλία του δασκάλου Γεωργίου Μαδιανού, Διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου. Για να τονιστεί μάλιστα το σημαντικό για την περιοχή γεγονός και να γίνει πανηγυρικότερο το κλίμα εκείνης της μέρας ο αγιασμός των υδάτων τελέστηκε, για πρώτη και μοναδική φορά, στη δεξαμενή του σχολείου.
Ο δεύτερος όροφος αποπερατώθηκε το καλοκαίρι του 1932. Τα επόμενα χρόνια έγιναν αρκετές εργασίες για τη διαμόρφωση της αυλής και άλλα έργα εξωραϊσμού του κτηρίου και κατασκευής βοηθητικών χώρων. Στα τέλη της δεκαετίας του 50, δυτικά του σχολείου και στο χώρο που μέχρι τότε υπήρχε κήπος με αμπέλια και διάφορα καλλωπιστικά δένδρα κατασκευάστηκε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, το οποίο χρησίμευε και για τα άλλα αθλήματα, καθώς και για τις γυμναστικές επιδείξεις της εποχής εκείνης. Το 1983 η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού το μετέτρεψε σε γήπεδα μπάσκετ και βόλεϊ, δρόμο 100 μέτρων και σκάμμα για άλματα. Το 2003 κατασκευάστηκε από το πρόγραμμα «Ελλάδα 2004» ένα σύγχρονο γήπεδο 5Χ5 με πλαστικό χλοοτάπητα, ενώ λίγα χρόνια πριν οι μαθητές δημιούργησαν στη βόρεια πλευρά του γηπέδου ένα δασικό πυρήνα στη μνήμη του αδικοχαμένου καθηγητή Κώστα Πρίνου.
Δυο μέρες μετά τα επίσημα εγκαίνια, στις 8 Ιανουαρίου 1928 εγκαταστάθηκαν στο νέο διδακτήριο το Δημοτικό Σχολείο Βολισσού και το Ημιγυμνάσιο (πρόδρομος του σημερινού Γυμνασίου και μετεξέλιξη του Ελληνικού Σχολείου).
Το διτάξιο «Ελληνικό Σχολείο» της Βολισσού ιδρύθηκε το 1915. Τη διεύθυνση του μάλιστα αναλαμβάνει αρχικά ο γνωστός παιδαγωγός Μίλτος Κουντουράς, ο οποίος όμως μετά από 10 μέρες στρατεύεται και αποχωρεί για να επανέλθει και πάλι μετά την αποστράτευσή του, από τον Ιούλιο μέχρι το Δεκέμβριο του 1916, οπότε και διορίζεται καθηγητής στην Εμπορική Σχολή της Χίου.
Το 1917 τη θέση του Ελληνικού Σχολείου παίρνει το διτάξιο Ημιγυμνάσιο Βολισσού, το οποίο λειτούργησε μέχρι το 1937.
Τα επόμενα χρόνια οι μαθητές της Βολισσού και των γύρω χωριών της Αμανής αναγκάζονται να μεταβαίνουν για γυμνασιακές σπουδές στην πόλη της Χίου μέχρι το 1956 που ιδρύεται το Γυμνάσιο Βολισσού, ως παράρτημα όμως του τότε Γυμνασίου Αρρένων. Την πρώτη χρονιά λειτούργησε μόνο μία τάξη (η Γ΄ τάξη του Οκταταξίου Γυμνασίου) με 34 μαθητές και μοναδικό καθηγητή το θεολόγο Βασ. Αϊβαλιώτη. Κάθε χρόνο το σχολείο πρόσθετε στο δυναμικό του μία επιπλέον τάξη με αποτέλεσμα να λειτουργήσει σε πλήρη μορφή το σχολικό έτος 1961-62. Τη χρονιά εκείνη το σχολείο είχε το μεγαλύτερο αριθμό μαθητών στην ιστορία του και συγκεκριμένα 182. Το αρνητικό ρεκόρ σημειώνεται τη χρονιά 1990-91 με μόλις 13 μαθητές. Το Σεπτέμβριο του 1959 τα Οκτατάξια Γυμνάσια μετατράπηκαν σε Εξατάξια, τη χρονιά εκείνη όμως το Γυμνάσιο Βολισσού είχε ακόμη μόνο 4 τάξεις.
Το 1964 ιδρύθηκε το ανεξάρτητο πλέον Γυμνάσιο Βολισσού που απογαλακτίστηκε οριστικά από το Γυμνάσιο Αρρένων Χίου. Τον Ιανουάριο του 1965 με την εφαρμογή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης το σχολείο χωρίστηκε σε τριτάξιο Γυμνάσιο και τριτάξιο Λύκειο.
Η δικτατορία που ακολούθησε επανέφερε το εξατάξιο Γυμνάσιο, θεσμός που διατηρήθηκε μέχρι τη νέα εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1976.
Από τη χρονιά εκείνη επανέρχονται το τριτάξιο Γυμνάσιο και το τριτάξιο Λύκειο και στη Βολισσό.
Δέκα χρόνια μετά, το 1986, το Γυμνάσιο και το Λύκειο Βολισσού, όπως συνέβη και με άλλα μικρά σχολεία απομακρυσμένων περιοχών συγχωνεύονται σε ένα σχολείο με την ονομασία «Γυμνάσιο με Λυκειακές τάξεις» και μ αυτή τη μορφή το σχολείο διατηρείται μέχρι σήμερα.
Στο σχολείο σήμερα λειτουργεί από το 2000 σύγχρονη Σχολική Βιβλιοθήκη από το πρόγραμμα «ΙΑΛΥΣΟΣ», παράλληλα με την παλιά Βιβλιοθήκη του σχολείου. Λειτουργούν επίσης εργαστήριο φυσικών επιστημών (αφιερωμένο στον Κων/νο Πρίνο), εργαστήριο πληροφορικής και αίθουσα καλλιτεχνικών.
Από τις αρχές του σχολικού έτους 2008-2009 το σχολείο φέρει το όνομα του μεγάλου παιδαγωγού Μιχ. Παπαμαύρου.
Μαζί με το Γυμνάσιο συστεγάζονται το Δημοτικό Σχολείο και το Νηπιαγωγείο Βολισσού.
Στο χώρο που στεγάζεται σήμερα το Νηπιαγωγείο λειτουργούσε από το 1971 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 80 Οικοτροφείο της Μητρόπολης Χίου στο οποίο διέμεναν και σιτίζονταν οι μαθητές από τα γύρω χωριά.
Το κτήριο έχει κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί και για άλλους σκοπούς. Κατά τη διάρκεια της κατοχής είχε εγκατασταθεί εκεί η γερμανική φρουρά. Προηγουμένως στους χώρους του είχε εγκατασταθεί μία σχολή ταπητουργίας, ενώ μία αίθουσα είχε διατεθεί ως γραφείο κάποιου δικηγόρου.
Τα τελευταία χρόνια στο σχολείο έχουν πραγματοποιηθεί αξιόλογες δραστηριότητες μέσα από την υλοποίηση προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων (περιβαλλοντικά, πολιτιστικά, αγωγής υγείας, αγωγής σταδιοδρομίας, ισότητας, κινητικότητας, ΚΑΛΛΙΣΤΩ, προγράμματα του ΕΠΕΑΕΚ κ.α.). Τα προγράμματα αυτά έδωσαν στους μαθητές, εκτός των άλλων, τη δυνατότητα να ταξιδέψουν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, κάτι που πριν μερικά χρόνια ήταν όνειρο. Σ αυτό συνέβαλε αποφασιστικά και η ετήσια χρηματοδότηση του Ιδρύματος Βασιλείου Μαρίνου για την πραγματοποίηση εκδρομών. Το Ίδρυμα αυτό χρηματοδοτεί και την κάλυψη άλλων δαπανών που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του σχολείου. Σημαντική βοήθεια προσφέρει και το Ίδρυμα Γιάννη και Πηνελόπης Κουγιούλη. Στις διακρίσεις του σχολείου περιλαμβάνονται ένα πρώτο βραβείο στους Μαθητικούς Καλλιτεχνικούς Αγώνες Χορού στην Περιφέρεια Βορ. Αιγαίου, καθώς και τρία βραβεία (ένα πρώτο και δύο δεύτερα) στο φεστιβάλ ταινιών της Δ/νσης Β/θμιας Εκπ/σης Χίου «Σινεμάθεια».